فوریت‌های پزشکی به عنوان یک سیستم، تنها محدود به رساندن بیمار به بیمارستان نیست بلکه چیزی فراتر از آن را شامل می‌شود؛ از کمک‌های اولیه در لحظات ابتدایی تا مراقبت‌های اورژانس بیمارستان همگی جزو فوریت‌های پزشکی به حساب می‌آیند. آدم‌های زیادی نیز درگیر کمک‌های اولیه خواهند بود؛ از امدادگر تا اپراتور تلفن تا پزشک و پرستار بیمارستان. هر بخش اهمیت زیادی دارد و قابل حذف نیست. یکی از مهم‌ترین اصولی که برای سیستم کمک های اولیه و فوریت‌های پزشکی تعریف شده این است که فرآیندی ایزوله و بسته نباشد؛ به این معنا که در تعامل با همه ارکان و افراد جامعه باشد تا با همراهی و کمک به یکدیگر به نتیجه برسند.
کسی که قصد کمک به آسیب‌دیده را دارد با آموزش دیده باشد. این فرد ممکن است پزشک، پرستار یا پیراپزشک باشد و یا داوطلب عادی. در هر صورت نیاز است که درک درستی از فرآیند کمک و فوریت پزشکی داشته باشد تا مرتکب اشتباه نشود. هدف کمک‌های اولیه توقف آسیب و اگر امکانش باشد بهبود وضعیت آن است. فرآیند شامل کارهایی سریع و ساده مثل باز کردن راه تنفسی، بند آوردن خونریزی و بانداژ و رسیدگی به آسیب‌های ناشی از سوختگی است.
دوره آموزش کمک های اولیه و فوریت های پزشکی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی
10 نکته‌ای که در مواجهه با فرد آسیب‌دیده باید بدانید
- «Three P’s» هدف اول و طلایی کمک‌های اولیه است؛
- حفظ زندگی (Preserve Life)
- جلوگیری از آسیب بیشتر (Prevent further injury)
- تسریع بهبودی (Promote recovery)
اینها به ما یادآوری می‌کنند که در هنگام حادثه چه کنیم که زندگی بیمار حفظ شود، بیشتر از این آسیب نبیند و چطور به او کمک کنیم دردهایش التیام پیدا کنند.
- چک کردن صحنه حادثه؛
قبل از شروع کمک‌های اولیه باید صحنه را چک کرد تا مطمئن شد خطری خود ما را تهدید نمی‌کند. این به معنای ترسو بودن ما نیست. نکته ساده است: اگر خود ما آسیب ببینم دیگر نمی‌توانیم به حادثه دیده کمک کنیم. بنابراین در نظرگرفتن صحنه حادثه و تحلیل وضعیت پیش از شروع کمک‌های اولیه حائز اهمیت است.
- زخم‌ها و خراشیدگی‌ها؛
خون جزو حیاتی بدن انسان است. اگر فردی خونریزی دارد در وهله اول باید به هر طریقی جلوی خونریزی را گرفت:
- روی زخم را به اندازه 20 تا 30 دقیقه به طور ملایم فشار دهید.
- محل زخم را با آب تمیز کنید. از صابون برای شست‌وشوی زخم باز استفاده نکنید.
- از آنتی‌بیوتیک برای شست‌وشوی جراحت استفاده کنید.
- با بانداژ محل را ببندید.
زخم‌های عادی معمولا خیلی سریع جواب می‌دهند اما در موارد زخم‌های عمیق نیاز به وقت و کار بیشتری است.
- پیچ‌خوردگی؛
پیچ‌خوردگی خیلی ناگهانی پیش می‌آید و خیلی‌وقت‌ها خودش خوب می‌شود. ولی گاهی می‌تواند باعث ورم‌کردگی ناحیه شود. ورم به خاطر جریان خون در ناحیه آسیب دیده اتفاق می‌افتد. گذاشتن یخ می‌تواند به کاهش ورم کمک کند. یخ باعث می‌شود که رگ‌های خونی محدودتر شده و جریان خون کاهش پیدا کند. البته یخ را باید توی یک تکه لباس یا پلاستیک گذاشت و روی ناحیه قرار داد.
- گرمازدگی؛
وقتی فردی مدت زمانی طولانی در معرض درجه حرارت بالا باشد، مخصوصا وقتی که کار سختی انجام می‌دهد و یا آب کم مصرف کند، دچار گرمازدگی می‌شود. علائم گرمازدگی اینها هستند: پوست سرد و مرطوب، عرق شدید، سرگیجه، نبض پایین، گرفتگی عضلات، سردرد و تهوع. برای کمک به او:
- بردن او به سایه و جایی که آفتاب نباشد.
- اگر سایه نبود، با هر وسیله‌ای جلوی تابش مستقیم آفتاب را به او بگیرید.
- دادن آب.
- گذاشتن یک تکه لباس خنک رو پیشانی تا حرارت بدن کم شود.
- سرمازدگی؛
وقتی مدتی طولانی فرد در معرض سرما باشد سرمازدگی رخ می‌دهد. معمولا وقتی دمای بدن زیر 35 درجه سانتیگراد برسد، فرد سرمازده می‌شود و علائمی مثل پوست سرخ و سرد، کاهش هوشیاری، نبض ضعیف، گیجی و لرز خواهد داشت. برای کمک باید او را از محل سرما دور کرد و به جای گرمتر برد. با پتو یا لباس او را پوشاند و به او مایعات گرم داد. باید دقت شود که با فرد سرمازده با ملایمت رفتار شود چون حرکات تند ممکن است باعث ایست قلبی شود.
- سوختگی؛
سوختگی چند درجه دارد؛ از درجه یک که فقط سطح پوست می‌سوزد تا درجه چهار که تمام پوست و بافت و استخوان سوخته و درگیر است. به سوختگی درجه یک و درجه دوی ملایم، سوختگی مینور گفته می‌شود و به سوختگی درجه دوی متوسط تا درجه چهار سوختگی ماژور اطلاق می‌شود.
برای سوختگی مینور می‌شود روی سوختگی آب خنک ریخت، منطقه جراحت را مرطوب نگه داشت، فرد مجروح را از تابش آفتاب دور کرد و به او برای کاهش درد مسکن داد. برای سوختگی ماژور فقط می‌توان روی زخم را پوشاند تا عفونت نکند.
- واکنش‌های آلرژیک؛
آلژری واکنشی است که بدن فرد نسبت به غذا یا دارو یا حتی نیش زنبور از خود بروز می‌دهد. معمولا در این مواقع از EpiPen که سرنگی کوچک است استفاده می‌شود. این دارو آدرنالین به فرد تزریق می‌کند تا واکنش آلرژیک ناگهانی او کنترل شود. در ضمن تزریق باید عوامل آلرژی‌زا را هم از او دور کرد.
- شکستگی؛
- به ناحیه شکسته فشار نیاورید.
- با آتل و بالشتک ناحیه را ثابت نگه دارید تا حرکت نکند.
- بسته یخ روی قسمت شکسته بگذارید.
- داروهای ضدالتهاب مثل ایبوپروفن به او بدهید.
- عملیات احیا؛
عملیات احیا یا CPR برای برگرداندن تنفس و جریان خونی بیمارانی است که هوشیار نیستند. این عملیات بسیار مهمی است که می‌تواند جان بیمار را حفظ کند. اما این عملیات نیاز به تمرکز و آموزش دارد و معمولا در دوره‌های کوتاه‌مدت قابل فراگیری است.
دیدگاهتان را بنویسید